کمبود کلسیم در گیاه و علائم آن
کلسیم از عناصر مهم و ضروری برای گیاه است که نقش موثری در رشد گیاه دارد. کلسیم از عوامل موثر در کیفیت میوه به خصوص در پسته، سیب و گلابی است. کمبود کلسیم در توت فرنگی باعث کاهش کیفیت و ماندگاری محصول میشود. همچنین میوه هایی که به مقدار کافی کلسیم دارند، مدت انبارداری آنها افزایش می یابد و میوه ها بازار پسند تر میشوند.
نقش کلسیم در گیاهان
مهم ترین نقش کلسیم استحکام دیواره سلولی گیاه است. همچنین با فعال کردن برخی از آنزیم ها باعث فعالیت سلول ها و رشد بهتر گیاه می شود. کلسیم با تقویت دیوار سلولی گیاه، به افزایش مقاومت گیاه نسبت به آفات و بیماری ها کمک میکند. کلسیم با بهبود عملکرد روزنه ها باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر گرما میشود. همچنین در کیفیت محصول نهایی (بهبود رنگ و طعم میوه ها) نیز موثر است. به عنوان مثلا کلسیم، باعث ترد و سفت شدن سیب میشود. کلسیم برای اصلاح خاک و کاهش شوری خاک نیز کاربرد دارد.
عوامل کمبود کلسیم
عنصر کلسیم در گیاه حرکت نمی کند و جذب و انتقال آن به کمک آب است. خاک هایی که در آنها آبیاری صورت گرفته، کلسیم را به خوبی در خود حل میکنند و در اختیار گیاه قرار میدهند. در مقابل، خاک های شنی به دلیل ظرفیت نگهداری اندک آب، بیشتر در معرض خشکی هستند و در نتیجه جذب کلسیم توسط گیاه کمتر میشود. به طور کلی آبیاری کم و خشکی بیش از حد خاک، میتواند باعث کمبود کلسیم در گیاه شود. برای افزایش جذب کلسیم باید رطوبت خاک در حد مطلوبی باشد. همچنین خاک های شور، خاک ها با ph کم و خاک ها با آمونیوم زیاد، در جذب کلسیم دچار مشکل میشوند.
علائم کمبود کلسیم در گیاه
علائم کمبود کلسیم در برگها و ساقه: باتوجه به اینکه کلسیم در گیاه بی حرکت است، کمبود کلسیم بیشتر در برگهای جوان مشاهده میشود. برگ ها پیچ خورده، لوله و چروکیده میشوند. ایجاد لکه روی برگهای جوان و سوختگی نوک برگ از دیگر علائم است. همچنین ساقه گیاه تغییر رنگ داده و نرم میشود.
رشد ضعیف ریشه: رشد ریشه کم میشود و انشعابات آن محدود و کوتاه میشود. روی ریشه لکه های قهوه ای و مرده مشاهده می شود. همچنین میتواند باعث از بین رفتن انتهای ریشه شود.
پوسیدگی و گندیدگی گُلگاه میوه: کمبود کلسیم باعث پوسیدگی گلگاه میوهها میشود. میوه ها کوچک و بی مزه میشوند. به عنوان مثال کمبود کلسیم در سیب و گلابی باعث ایجاد لکه قهوه ای در پوست میوه ها می شود و طعم آن مناطق تلخ است. در کلم و کاهو باعث ایجاد سوختگی در لبه های برگ ها می شود. در میوه هایی مانند هندوانه و گوجه فرنگی و فلفل، ته میوه ها گندیده می شود.
از بین رفتن مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری ها: کمبود کلسیم با ضعیف و نرم کردن دیواره سلولی، باعث آسیب پذیری گیاه در برابر آفات و بیماری ها میشود. به عنوان مثال میتواند باعث ایجاد کپک خاکستری در گوجه فرنگی شود.
انواع کود کلسیم
هر کودی که شامل کلسیم باشد میتوان به عنوان کود کلسیم و برای جبران کمبود این عنصر استفاده نمود. از جمله کودهای کلسیم موجود در بازار میتوان به کود نیترات کلسیم، سولفات کلسیم، کلات کلسیم و سایر ترکیبات کودی حاوی عنصر کلسیم مثل کلسیم بور و سولفید کلسیم و… اشاره کرد.