پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی

پوسیدگی گلگاه گوجه‌ فرنگی (Blossom End Rot) یکی از مشکلات شایع در مزارع گوجه‌ فرنگی به خصوص در میوه‌های در حال رشد است. در عارضه پوسیدگی گلگاه، زمانی که گوجه ها به حالت نیمه رسیده میرسند، در انتهای آنها نواحی قهوه ای سفتی به وجود می آید. این نواحی به مرور و با رشد گیاه به شکل چرمی و سیاه در می آید. عارضه پوسیدگی گلگاه علاوه بر گوجه فرنگی در فلفل‌، بادمجان‌ و‌ هندوانه‌ نیز مشاهده‌ می‌شود. این بیماری ناشی از قارچ و باکتری یا سایر عوامل بیماری زا نیست. پوسیدگی گلگاه یک اختلال فیزیولوژیکی است که به علت کمبود کلسیم در بافت میوه ایجاد می شود.

علت پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی

کمبود کلسیم مهم ترین دلیل پوسیدگی گلگاه

کلسیم نقش مهمی در برنامه کودی گوجه فرنگی و کیفیت محصول نهایی دارد. مهم ترین نقش کلسیم، استحکام دیواره سلولی و  افزایش مقاومت بافت های گیاه در برابر عوامل بیماری زای است. همچنین عنصر کلسیم برای شکل گیری پوست میوه بسیار ضروری است. تامین کلسیم گیاه به مقدار کافی، باعث بهبود کیفیت و ظاهر بازارپسندی گوجه فرنگی میشود و از لهیدگی و پوسیدگی گوجه جلوگیری میکند.

استفاده بیش از حد از کودهای نیتروژن و پتاسیم

علاوه بر کمبود کلسیم، هر عاملی که باعث اختلال در جذب کلسیم شود، می‌تواند باعث تشدید عارضه پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی شود. استفاده بیش از حد از کودهای حاوی نیتروژن و پتاسیم باعث میشود تا جذب کلسیم توسط گیاه کاهش یابد و یا کلسیم نتواند به ناحیه گلگاه برسد. بنابرین انرژی گیاه صرف افزایش شاخ و برگ جدید می‌شود و به میوه نخواهد رسید.

شرایط نامناسب خاک

کلسیم در خاک با ph خیلی کم به میزان کمتری جذب ریشه گیاه میشود. بنابرین شوری، خشکی و اسیدی بودن بیش از حد خاک باعث تشدید عارضه پوسیدگی گلگاه میشود.

کم آبی و کاهش رطوبت خاک

به طور کلی کلسیم حرکت کندی در گیاه دارد و جذب و انتقال آن به کمک آب است. با کاهش آبیاری و افرایش گرما در محیط خاک و ریشه، جذب کلسیم کاهش می یابد.

جلوگیری از پوسیدگی گلگاه

• • استفاده از ارقام دارای حساسیت کمتر به پوسیدگی گلگاه
  • خاک به تنهایی نمیتواند تمام مواد مغذی مورد نیاز را به گیاه برساند، بنابرین لازم است با یک برنامه کودی منظم، عناصر غذایی مورد نیاز گیاه از جمله کلسیم تامین شود.
  • تنظیم رطوبت و آبیاری کافی برای پیشگیری از پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی: با یک برنامه آبیاری منظم، خاک را مرطوب نگه دارید. در هنگام آبیاری سعی کنید آبیاری را روی زمین انجام دهید و شاخ و برگ ها خیس نشوند. پاشیدن مالچ بر روی خاک میتواند باعث حفظ رطوبت آن شود.
  • از کودهای نیتروژنه بیش از حد استفاده نشود. این کار باعث میشود تا برگ‌ها بیش از اندازه رشد کنند؛ بنابرین انرژی لازم را از رشد میوه می گیرند.
  • نگهداری از ریشه ها برای پیشگیری از سیاه شدن انتهای گوجه فرنگی: ریشه ها برای جذب کلسیم ضروری هستند. بنابرین از بیل زدن و حفاری در ناحیه ریشه، وجین علف‌های هرز و هر گونه عملیاتی که باعث آسیب به ریشه گیاهان میشود، پرهیز کنید.

درمان پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی

بسیاری از کشاورزان با دیدن سیاه شدن گلگاه گوجه فرنگی، فکر می‌کنند مزرعه دچار خسارت ناشی از عوامل بیماری ‌زای قارچی و باکتریایی شده است و اقدام به سم‌ پاشی مزرعه می‌ کنند. اما از آنجایی که مشکل پوسیدگی گلگاه به دلیل اختلالات فیزیولوژیکی است، نه بیماری‌ های قارچی، بنابراین استفاده از قارچ‌ کش‌ ها و حشره‌کش ‌ها، در کنترل آن موثر نمی ‌باشد. بهترین راه، جلوگیری از پوسیدگی گلگاه با تامین کلسیم مورد نیاز گیاه و حفظ رطوبت خاک است. اما در صورت مواجه شدن با این مشکل، برای آن دسته از میوه ‌هایی که دچار عارضه پوسیدگی گلگاه شده‌اند، کاری نمی ‌توان کرد. باید میوه آسیب ‌دیده را حذف کنید و روی مابقی میوه‌ها سرمایه‌گذاری کنید.