مهمترین بیماری های درخت پسته
پسته از محصولات مهم و ارزشمند است، اما مانند سایر درختان میوه با چالش ها و بیماری هایی رو به رو است. آفات و بیماری های مختلف میتواند میزان باردهی این درختان را تحت تاثیر قرار دهد و موجب کاهش کمیت و کیفیت میوه های آن شود. بنابرین شناسایی بیماری ها و کنترل و مبارزه با آنها حائز اهمیت است. در این مقاله مهمترین بیماری های درختان پسته، علائم هر کدام و روش های مبارزه با آنها به صورت مختصر بیان میشود.
بیماری لکه برگه سپتوریایی
در بیماری لکه برگه سپتوریایی، عامل بیماری یعنی قارچ به برگ ها حمله می کند و موجب آسیب به برگ ها می شود. در این بیماری، ابتدا لکه های قهوه ای کوچک و متعددی روی برگها ایجاد میشود. به مرور این لکه ها سیاه و بزرگتر شده و سطح وسیعی از برگ ها درگیر میشوند. در مراحل پیشرفته، باعث ریزش زودرس برگها میشود. این بیماری در باغاتی که در مناطق با آب وهوای مرطوب احداث میشوند، بیشتر دیده میشود. برای کنترل بیماری باید ابتدا برگ های آلوده را جدا کرد سپس از قارچ کش های شیمیایی مانند بردوفیکس استفاده نمود.
بیماری سفیدک پودری پسته
بیماری سفیدک پودری پسته (کپک پودری) لکه های کوچک سفید رنگ و به شکل پودر بر روی برگ و میوه های درخت پسته ایجاد می کند. دلیل بروز این بیماری، حرکت کند مواد غذایی در تنه درخت است. همچنین در صورتی که درخت پسته مدت زیادی در سایه باشد، احتمال بروز بیماری کپک پودری افزایش می یابد. البته این بیماری آسیب جدی به محصول پسته وارد نمی‌کند اما بهتر است در صورت بروز این عارضه، آن را درمان کنید.
بیماری سرخشکیدگی پسته
سرخشکیدگی پسته یک بیماری بسیار مهم در باغات پسته است که در صورت بروز باید سریع درمان شود. این بیماری باعث میشود تا سرشاخه‌های درخت خشک شوند و از درخت جدا شوند و در نتیجه بار پسته کاهش پیدا کند. ابتدا سرشاخه ها به رنگ قرمز در می آید. به مرور در این شاخه ها لکه‌های سیاه رنگ کوچکی مشاهده میشود که به تدریج این لکه‌ها گسترش می یابد و در نهایت شاخه پوست پوست شده و مانع انتقال موادغذایی به سرشاخه شده و سر شاخه خشک می‌گردد. در این عارضه، شاخه ها از بالا به پایین به پایین خشک میشوند. اگر این بیماری درمان و کنترل نشود، خشک شدن شاخه‌ها از سر شاخه‌ها و بالای درخت آغاز شده و تا تنه درخت ادامه می‌یابد و در نهایت فقط یک تنه ضعیف و خشک باقی می ماند.
عوامل موثر در تشدید بیماری سرخشکیدگی پسته
- کم آبی
- کاهش کیفیت آب و شوری آب
- کمبود مواد غذایی به خصوص پتاسیم، کلسیم، مس، روی، سیلیس و …
- بروز تنش های محیطی و حرارت و آفتاب‌سوختگی در ماه‌های گرم سال
- استفاده ازبیش از حد از کودهای حاوی ازت
- عدم رعایت بهداشت و استفاده از ابزارآلات آلوده مثل قیچی و اره که باعث انتشار و گسترش آلودگی و بیماری از درختی به درخت دیگر میشود.
کنترل و درمان بیماری سرخشکیدگی پسته
مدیریت صحیح آبیاری
اگر درختان دچار تنش های آبی و تغذیه ای شوند، بیماری گسترش می یابد. برای پیشگیری از این بیماری، باید از بروز تنش‌های آبی و تغذیه ای جلوگیری شود. شور شدن آب و افزایش میزان سدیم و منیزیم در آب نسبت به کلسیم باعث افزایش شدت بیماری می شود.
تغذیه درخت با کوددهی مناسب
درختان در طول دوره رشدی خود به عناصر غذایی خاصی نیاز دارند. برای جلوگیری از بروز بیماری های مختلف داشتن یک برنامه کودی منظم و صحیح ضروری است. استفاده از کودهای حاوی سیلیس، پتاسیم، روی و کلسیم به افزایش مقاومت درخت و کاهش بیماری کمک می کند.
هرس
برای جلوگیری از گسترش بیماری، شاخه های آلوده را از 10 سانتیمتر پایین‌تر از آلودگی قطع نمایید.
مبارزه شیمیایی
برای مبارزه شیمیایی با بیماری سرخشکیدگی پسته میتوان از قارچ کش بردوفیکس استفاده نمود.
لکه برگی آلترناریایی پسته (سوختگی آلترناریایی)
عامل این بیماری قارچ آلترناریا است که باعث ایجاد لکه‌های سیاه رنگ بر روی برگها یا میوه های نارس درخت پسته می شود. علائم ابتدا در برگ ها به صورت زخم یا سوختگی ظاهر شده که در نهایت منجر به ریزش شدید زودتر از موعد برگ ها می شود. در نهایت باعث ضعف درخت پسته و کاهش کمیت و کیفیت میوه پسته میشود. تراکم بالای درختان در باغات پسته، سیستم آبیاری غرقابی و سنگین، وجود علف های هرز از عوامل بروز این بیماری هستند.
پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه (گموز پسته)
بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه که به گموز، انگومک و شیره سیاه نیز معروف است، از بیماری های مهم در باغات پسته می باشد. این بیماری توسط شبه قارچ خاکزی فیتوفتورا ایجاد میشود و به ریشه ها حمله کرده و آن ها را ضعیف می کند. این قارچ با اختلال در انتقال آب و مواد غذایی از ریشه به قسمت های بالای درخت، رشد درخت پسته و بازدهی آن را کاهش می دهد. علائم اصلی بیماری، ابتدا به صورت تراوش صمغ در قسمت پایین تنه و طوقه، نزدیک سطح خاک مشاهده می شود.
علائم گموز پسته
-
- پوسیده شدن ریشه ها
- تغییر رنگ پوست طوقه در قسمت های آلوده
- ترکیدن پوست درخت در قسمت طوقه و ایجاد شکاف
- ترشح صمغ از نواحی آلوده در قسمت طوقه به ویژه در قسمت شکاف ها
- کاهش رشد و ریز ماندن برگها
- ریزش زودتر از موعد برگها
- سبز خشکی درختان
مبارزه با گموز پسته
- قبل از کاشت درخت پسته سعی کنید از ارقام مقاوم پسته استفاده نمایید تا کمتر دچار بیماری شوند.
- برداشت خاک سطحی باعث بیرون آمدن طوقه درخت از خاک میشود. در نتیجه این کار منجر به کاهش پوسیدگی طوقه و ریشه خواهد شد.
- توجه داشته باشید که در مناطقی که آب آبیاری شیرین است، در زمان آبیاری آب به تنه درخت برخورد نکند. به دلیل اینکه اگر اطراف تنه و طوقه در اکثر مواقع مرطوب باشد، قارچ فرصت کافی برای رشد پیدا خواهد کرد و با سرعت بیشتری انتقال خواهد یافت.
- بهترین قارچ کش برای گموز پسته قارچ کش الیت است. این قارچ کش در نیمه و آخر اردیبهشت به مقدار 2.5 کیلوگرم در هزار لیتر آب محلول پاشی شود. در صورتی که شدت قارچ زیاد باشد، توصیه میشود قارچ کش الیت در شهریور ماه و همچنین سال بعد نیز استفاده شود. در صورتی که گموز بسیار شدید باشد، توصیه میشود مواد قارچ کش با استفاده از دستگاه های مخصوص به تنه درختان تزریق شود.
